Szczur

 

Przy łóżku, na szafce nocnej leży Biblia. Obok niej Koran, Tora i Bhagawadgita. Dalej ”Ciemność w południe”, „Mistrz z Petersburga” i antologia poezji francuskiej. Całość domyka „Austeria” – wiekowa, przeszło 50 letnia. Na „Wstępie do wykładów Hegla” wygrzewa się Rabelais, przykryty Apollinairem i Mandelsztamem. Tony Judt styka się z Sartr’em, nad którym (wreszcie) tryumfuje Gombrowicz. Gdzieniegdzie pojawia się Faulkner, miga Nabokov z dekabrystami, Martin Buber i para Keretów. Całkiem pokaźny Haupt przylega do Celine’a, a Gonczarow udaje „Zmartwychwstanie”. Kieszonkowe „Nike” w śmiesznych, obdartych obwolutach walają się dosłownie wszędzie, a na samym szczycie trzech, złotych Turgieniewów musi ustąpić „Księdze niepokoju”.

Czasami, zwłaszcza w nocy, układam rozmaite konstrukcje, przerzucam kładki i wyobrażam sobie, że niczym wielki budowniczy wznoszę cudowne miasta. Cienkie „Światy literackie” robią za wiadukty, a eleganckie, lakierowane okładki za witryny sklepów, których nigdy nie było. Złote PIW przypominają  bizancjum, a czarne  – zimny, cmentarny granit, używany do budowy wieżowców. Do wyboru mam ponurą kolekcję z XIX wieku i słoneczną z XX, zgniłą zieleń Coplestona i biel Hachette. Ale z jakichś względów wybieram kolorowe książki z bibliotek, chcę, aby wszystkie moje miasta były koloru tęczy. Tylko stara „Literatura na świecie” sypie się niczym kamienica z Grochowa, żal ją upychać na obrzeżach, gdzie mieszkańcom też przecież należy się życie w dobru i pięknie. A jeśli tylko geometryczny świat mi się znudzi, buduję zakrzywiony wąwóz, jak w „Ostatniej krucjacie” i nocną lampką tworzę grę świateł dla miniaturowego Indiana Jonesa, który zaraz się zjawi. Wysuwam skalne półki tak, by można się wspinać i z zakładek stawiam przeszkody, ale nie za trudne. Po co mają się męczyć?

Wczoraj jednak wymyśliłem, że zbuduję gwiaździsty labirynt dla szczura, aby za każdym razem trafiał na skraj przepaści i bezradnie się miotał z wściekłości. Tymczasem obudziłem się w zaskakująco olbrzymim pokoju i ze zgrozą zauważyłem, że oto sam zostałem szczurem i oto sam miotam się w swym labiryncie – cóż tego, że znanym mi jak własna kieszeń. Biegam od jednej krawędzi do drugiej, poruszam wąsami i po cichu drżę, aby książki nie pospadały. „Księga niepokoju” na Turgieniewie to chyba nie był najlepszy pomysł. W pewnym momencie jednak skaczę i popiskując, biegnę do przedpokoju. Spytacie: po co? Jak to po co? Po ser.

 

Reklamy